Naša kratka poruka je sljedeća:
Hitno vas molimo da intervenišete u Opštini Cluj-Napoca i lično kod gradonačelnika Emila Boca, da ga ubijedite da ne čini još jedan nehuman postupak protiv Roma deložiranih jednom 2010. godine, te ga ubijedite da zaustavi njihovo iseljenje iz montažnih kuća u Pata Rat-u dok im se ne pruži alternativni smještaj, tj. dok ih gradske vlasti adekvatno stambeno ne zbrinu.
Ovim saopštenjem za medije tražimo i njihovu podršku da ovu nepravdu učine vidljivom i zaustave je, nakon što smo to zatražili i od gradskih vlasti i gradonačelnika Cluj-Napoca, te ostali bez odgovora. Problem je prilično star. Posljednji apel o tome pokrenuli smo u junu 2020. godine u dokumentu poslatom specijalnom izvjestiocu UN-a za adekvatno stanovanje.
Porodice kojima sada prijeti deložacija živjele su na manje od 1.000 metara kvadratnih prekrivenih toksičnim otpadom nakon još jednog talasa istjerivanja 350 ljudi, koji su tamo nasilno preseljeni iz ulice Coastei u Cluj-u. U riziku su četiri mlade porodice, sa malom djecom, koje su uselile u prazne sobe nekoliko praznih montažnih kuća koje zovu stanovima, nakon što su više od 10 godina živjele sa roditeljima u drugim mjestima i nijesu imale alternativni smještaj. Sad nemaju ni pravo da žive pored smeća? Da li ih je Opština Cluj-Napoca otjera odatle, dok taj smještaj drže prazan? Da li se tako državni organi svete onima koji su ih tužili za deložaciju 2010. godine u slučaju koji je sada u Evropskoj konvenciji o ljudskim pravima? Gospodine gradonačelniče, gdje su socijalni stanovi? Zahtjevamo pravdu, javne investicije u socijalno stanovanje, adekvatan i povoljan smještaj za sve! Dosta s prinudnim deložacijama, stigmatizovanom segregacijom Roma i institucionalnim rasizmom!
Poslije decenije provedene u blizini deponije, kancelarija gradonačelnika je tužila pomenute četiri porodice tražeći njihovo iseljenje od strane gradonačelnika Emila Boca. Ove porodice ne žele da žive u Pata Rat-u: preselile su se u slobodne sobe (tzv. Stanove) montažnih kuća jer se nijesu mogle preseliti negdje drugdje i više nijesu mogle da žive u sobama od 16 m² sa roditeljima i decom, sa njihovom braćom. U prazne sobe su ušli iz prijeke potrebe. Šta je uradila gradska skupština? Naredili su roditeljima da uklone djecu iz najma i primjenili na njih stigmu „uzurpator“ ili „neimenovani korisnik“. Opština je takođe tražila da mjesečno plaćaju kiriju kancelariji gradonačelnika kao naknadu za prostor koji nije mogao da se koristi. Stoga, pored traume deložacije i beskućništva, kancelarija našeg gradonačelnika ih tokom čitavog života isključuje iz prava na socijalno stanovanje.
30. juna 2021. godine, Sz.M.-D, njen suprug i njihovo dvoje dece dobili su poziv za deložaciju od izvršitelja Oszoczkog Andrasa, koji ih je obavijestio da će za osam dana morati da napuste stan u kojem trenutno žive, te da će ih u suprotnom ukloniti prinudnim izvršenjem „uz pomoć državne sile“. Porodica je takođe dobila još jedan poziv kojim je izvršitelj zatražio da mu plate 2923,20 leja za troškove njihovog prinudnog iseljenja. Porodica je pozvana i da u roku od jednog dana od prijema obavještenja ode u kancelariju izvršitelja i prijavi mu svu svoju imovinu i prihode, kako bi se osiguralo da će dobiti svoju „nagradu“ za njihovo prisilno iseljenje. Izvršitelj je svim članovima porodice, uključujući maloljetnu djecu, poslao zasebnu kovertu sa svim dokumentima slučaja. Porodica do ovog trenutka živi u neadekvatnim uslovima u toksičnom okruženju. Od sada će i roditelji i njihova djeca postati beskućnici sa dugovima kao rezultatom troškova deložacije koji će se platiti izvršitelju.
U sličnoj situaciji su i ostale porodice kojima prijeti deložacija. Umjesto da poboljšaju stambenu situaciju u gradu Cluj-u, uslovi života onih koji rade u gradu, ali imaju niska primanja, postaju sve nepodnošljiviji. Opština i Odjeljenje za socijalnu i medicinsku pomoć potčinjeno mjesnoj zajednici Cluj-Napoca nijesu razvili sistem za sprječavanje deložacija koje deložirane ostavljaju bez odgovarajućeg alternativnog smještaja. U međuvremenu, ni rumunska država nije zabranila prinudno iseljenje i obustavila je deložacije samo tokom vanrednog stanja kako bi zapravo zaštitila izvršitelje od Covid-19. I politika socijalnog stanovanja bila je i ostala pogubna. U Cluj-Napoci, procenat socijalnih stanova u ukupnom stambenom fondu je ispod 1%, dok je u posljednje tri godine godišnje dodijeljeno manje od 10 takvih stanova, i pored činjenice da je Opštini podnijeto preko 350 zahtjeva.
Pored toga, Opština Cluj-Napoca nije ispunila ništa iz svoje razvojne strategije 2014-2020: nije izgradila nijedan socijalni stan, niti je izradila i primjenila konkretan plan preseljenja iz zagađenog i odvojenog okruženja Pata Grad u socijalni smještaj. Kroz projekat napravljen iz norveških fondova (sa budžetom od 4 miliona evra), Asocijacija za razvoj međuopštine Cluj Metropolitan Area olakšala je preseljenje 10% ukupne populacije Pata Rat, pa je 21 porodica iz montažnih kuća preseljeno čime je ispražnjeno oko 8 stambenih jedinica. Neke porodice koje nijesu imale gdje da žive u tom području preselile su se u ove prazne prostore bez sačinjenog ugovora sa gradskim vlastima kako ne bi morale da žive u barakama izgrađenim bez dozvole, a sve zbog činjenice da nijesu imale alternativni smještaj.
Situacija je izuzetno hitna, naročito zbog činjenice da su gore pomenute porodice dobile nalog za deložaciju 30. juna 2021. godine, uz veliki rizik da će biti prunudno iseljene 8 dana nakon prijema tog poziva.